Η Yasmin Levy σε μια αποκλειστική και αποκαλυπτική συνέντευξη, με αφορμή τη συναυλία της στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών στις 20 Απριλίου.-: Είναι τιμή μας που θα σε έχουμε πάλι στην Αθήνα. Τι σε φέρνει εδώ αυτή τη φορά;
-Yasmin Levy: Καταρχήν έχω ένα νέο άλμπουμ και μου αρέσει να φέρνω τη μουσική στους ανθρώπους ζωντανά. Είναι ένα διαφορετικό συναίσθημα να βρίσκομαι στην Ελλάδα, γιατί παίρνω τόση αγάπη από τον κόσμο και μου αρέσει να την ανταποδίδω.
Επίσης σε μια συναυλία μπορώ να είμαι πιο τρελή από ότι είμαι σε ένα άλμπουμ, είμαι poco loca, και είναι μια γιορτή να είμαι στη σκηνή, δεν έχω σύνορα, δεν έχω μάσκες και είμαι τόσο ο εαυτός μου, τόσο ελεύθερη και το πνεύμα μου τόσο ελεύθερο. Θέλω να μοιραστώ αυτή την αγάπη που το ελληνικό κοινό μου δίνει και μου γράφουν συνέχεια να ξαναέρθω και νιώθω τόσο προνομιούχα που επιστρέφω.
-Ονόμασες το νέο σου άλμπουμ "Libertad", όπως και το ομώνυμο τραγούδι. Αυτό έγινε επειδή είναι μια λέξη που σε χαρακτηρίζει αυτή την περίοδο της ζωής σου ή είναι ένα κοινωνικό μήνυμα;
Είναι και τα δύο. Είμαι μια μοντέρνα γυναίκα, μου αρέσει να ικανοποιώ τα όνειρά μου, αλλά βλέπω πολλές γυναίκες σε διάφορα μέρη του κόσμου που δεν έχουν την ελευθερία να το κάνουν. Δεν έχουν το δικαίωμα ψήφου και άλλα βασικά πράγματα. Σε μερικές κοινωνίες αν προσπαθήσεις να αντιδράσεις σε αυτό, μπορεί ακόμα και να σε σκοτώσουν. Παρόλο που ξέρω ότι δεν μπορώ να το αλλάξω αυτό, είναι σημαντικό να φέρω αυτό το μήνυμα μέσω της μουσικής μου και να πω ότι όλοι δικαιούμαστε ελευθερία και ότι οι άνθρωποι και ειδικά οι γυναίκες να παλεύουν για τα όνειρά τους και την ελευθερία.
Στα προσωπικά μου τώρα, ενώ είμαι 37 χρονών, ξαναγεννήθηκα στα 36 και μισό! Όλοι έχουμε φοβίες και δαίμονες που ταξιδεύουν μαζί μας και μας κυνηγούν σε όλη μας τη ζωή. Και εγώ είχα πολλούς από αυτούς και παραλίγο να σταματήσω το τραγούδι. Το πρώτο τραγούδι του άλμπουμ λέγεται La Ultima Cancion και είναι ένα αποχαιρετιστήριο τραγούδι. Αν δεις τους στίχους είναι ένα αποχαιρετιστήριο τραγούδι για μένα. Ήμουν πολύ πεσμένη ψυχολογικά, τόσο που δεν μπορούσα να ζω άλλο με αυτές τις φοβίες που είχα. Πιθανότατα ήταν μόνο στο κεφάλι μου. Όταν γεννήθηκε ο γιος μου, αντιλήφθηκα ότι άξιζε μια δυνατή μητέρα και έτσι ξεκίνησα μια ψυχολογική διαδικασία, όπως πολλοί άνθρωποι κάνουν, και έτσι τώρα νιώθω δυνατότερη από ποτέ και ελεύθερη από όλες τις φοβίες που με κυνηγούσαν και αυτό το ονομάζω Libertad, είναι η προσωπική μου ελευθερία.
-Αυτό που είναι εντυπωσιακό σε σένα, είναι ότι ανεξάρτητα από το χρόνο και χώρο από τον οποίο προέρχεται ένα τραγούδι, για παράδειγμα το μεξικάνικο "La Nave del Olvido", όταν το ερμηνεύεις το φιλτράρεις με ένα τρόπο που δίνεις την εντύπωση ότι είναι δικό σου. Το κάνεις ηθελημένα;
Αυτό είναι από τα όμορφα κοπλιμέντα που έχω ακούσει ποτέ!
Είναι επειδή αγαπάω αυτό που κάνω. Ξέρεις, κάθε συναυλία για μένα είναι σαν να είναι η πρώτη φορά, ακόμα και αν έχω κάνει εκατοντάδες. Κάθε λέξη είναι στο αίμα μου. Υπάρχουν πολλά τραγούδια που μου στέλνουν φίλοι μου, αλλά δεν τα τραγουδάω, δεν μπορώ... μπορεί να είναι όμορφα, αλλά δεν έρχονται από την καρδιά μου, από τα συναισθήματά μου. Άρα αν αποφασίσω να ερμηνεύσω ένα τραγούδι, καλύτερα να με εμπιστευτείς ότι θα το κάνω γιατί το αισθάνομαι, είναι αυτό που θέλω να πω, είναι αυτό που είμαι.
Όταν αποφάσισα να το τραγουδήσω το La Nave del Olvido, οι μουσικοί μου δεν ήθελαν γιατί είναι τόσο δημοφιλές, αλλά ήξερα ότι υπάρχει πόνος σε αυτό το τραγούδι που θα έπρεπε να βγάλω.
-Η πλεοψηφία των τραγουδιών σου είναι στα ισπανικά. Γιατί επιλέγεις ισπανικά, αντί αγγλικά που είναι περισσότερα συνηθισμένο στη μουσική βιομηχανία;
Άρχισα να τραγουδάω στα Ladino, έχω σεφαρδίτικη καταγωγή, οι ρίζες μου είναι από την Ισπανία, οπότε ήταν φυσικό για μένα να μεταπηδήσω στα ισπανικά, γιατί οι δύο γλώσσες είναι πολύ κοντά.
Οι Πέρσες μου ζητούν να τραγουδήσω περσικά, οι Αιγύπτιοι αραβικά. Πιστεύω ότι αν κάνεις κάτι πρέπει να κάνεις το καλύτερό σου, διαφορετικά κάποιοι άλλοι μπορεί να το κάνουν. Θα μου άρεσε να τραγουδήσω στα ελληνικά, αλλά γνωρίζω ότι θα ακούγομαι γελοία, οπότε δεν τολμώ καν! Προσπάθησα πάντως μια φορά με την Ελένη Βιτάλη, αλλά δεν ξέρω πόσο το πέτυχα!
-Πες μας για τα Ladino...
Ladino είναι η γλώσσα του πατέρα μου, αυτή είναι η κληρονομιά μου, είναι αυτό που είμαι. Όταν ξεκίνησα να τραγουδάω, πολλοί άνθρωποι στον κόσμο δεν γνώριζαν για αυτή τη γλώσσα και ερχόντουσαν να με ακούσουν γιατί υπήρχε ενδιαφέρον για τη διάλεκτο αυτή. Αν έφερνες έναν άλλο τραγουδιστή, θα τον άκουγαν επίσης, γιατί υπάρχει ενδιαφέρον για τη γλώσσα και τα τραγούδια της, όμως δεν μπορούσα όμως να συνηθίσω σε αυτή την ιδέα. Πάντα ήθελα να με ακούνε για το ποια είμαι, για την ερμηνεία μου και για αυτά που φέρνω ως καλλιτέχνης. Έτσι άλλαξα τον τρόπο που τραγουδούσα ladino. Αν ακούσεις τη Σαβίνα Γιαννάτου είναι περισσότερο παραδοσιακή, όταν τραγουδάω είναι πολύ δύσκολο για κάποιους να με ακούσουν. Σε μερικούς αρέσω πολύ, ενώ άλλοι δεν με αντέχουν! Τουλάχιστον όμως είμαι εγώ, επειδή οι άνθρωποι που τελικά με ακούνε, ξέρουν ότι ακούν εμένα. Είναι μεγάλο το κόστος αλλά είμαι πολύ ευχαριστημένη από τις επιλογές μου.
-Έχεις βραβευτεί για την προώθηση του διαπολιτισμικού διαλόγου μεταξύ μουσικών, πιστεύεις ότι η διαπολιτισμική διαδικασία είναι το μέλλον της μουσικής, ή είναι απλά μια μουσική συμφιλίωση της ιστορίας;
Από την εμπειρία μου, η μίξη πολιτισμών και μουσικών ειδών υπάρχει ήδη εδώ και δεκαετίες. Αυτό συμβαίνει όλο και περισσότερο γιατί ο κόσμος μικραίνει και υπάρχει πολύ μουσική προσφορά και οι ίδιοι οι μουσικοί θέλουν να επεκτείνουν το μουσικό τους κόσμο.
Οπότε συνεργάζονται ολοένα και περισσότερο, η μουσική γίνεται περισσότερο ανοικτή, πολιτισμοί έρχονται πιο κοντά, οπότε δεν πιστεύω ότι αυτό είναι το μέλλον της μουσικής, αλλά είναι η ίδια η μουσική. Αυτό σημαίνει μουσική, το να μοιράζεσαι, να μοιράζεσαι διαφορετικές παραδόσεις, διαφορετικά στυλ, αυτή είναι η ομορφιά στη ζωή των μουσικών.
Όσο για μένα, πάντα αναζητώ συνεργασίες, γιατί βαριέμαι... για παράδειγμα συνεργάστηκα με την Concha Buika ή με την Ελένη Βιτάλη, επειδή με ενθουσιάζουν, ακούω τις φωνές τους και η ψυχή μου πετάει. Αυτή είναι λοιπόν η μουσική και νομίζω ότι αυτή η μίξη θα γίνεται ολοένα και περισσότερο.
Είμαστε τυχεροί που υπάρχει η μουσική στη ζωή μας, γιατί οι άνθρωποι μπορεί να είναι τόσο ηλίθιοι (συμπεριλαμβανομένου και του εαυτού μου), πολεμάμε, σκοτώνουμε, μισούμε και δεν βλέπουμε το παρόν, τον άνθρωπο, βλέπουμε μεγάλες ιδέες, θρησκεία. Μέσω της μουσικής μπορούμε να δούμε τον άνθρωπο. Τραγουδάω με την Ελένη και την ερωτεύομαι. Δεν βλέπω τη φωνή της, βλέπω την ψυχή της. Φυσικά η φωνή της είναι φανταστική, την λατρεύω. Άλλα όταν τραγουδάμε μαζί, μετά το τραγούδι κλαίμε. Αυτό έχει γίνει με την Ελένη και σε άλλες καταστάσεις, παρόλο που δεν ξέρει αγγλικά, αλλά επικοινωνούμε και έτσι.
-Υπάρχει κάποια ενδιαφέρουσα ιστορία πίσω από κάποιο τραγούδι σου που θα ήθελες να μοιραστείς μαζί μας;
Ναι, αλλά πρέπει να σας προειδοποιήσω ότι είναι πολύ θλιβερή. Όλο το ρεπερτόριό μου είναι κάπως έτσι, δεν μου αρέσουν τα χαρούμενα τραγούδια, και αν κάνω κάποιο είναι από σύμπτωση! Για παράδειγμα στο ομώνυμο τραγούδι Libertad κατά λάθος συνέθεσα μια χαρούμενη μελωδία!
Πίσω από το τραγούδι Olvidate de mi, το ντουέτο που έκανα με την Buika, κρύβεται η παρακάτω ιστορία που θα σας πω...
Λοιπόν, είχα μια θεία (αδελφή της μητέρας μου), που είχε μια τεράστια αγάπη στη ζωή της για τον άντρα της. Πριν 20 χρόνια ο σύζυγός της πέθανε από καρκίνο και μερικές μέρες πριν πεθάνει, τον ρωτούσε τι θα απογίνει, ίσως θα έπρεπε να πεθάνει και αυτή. Δεν έχω ξαναδεί μια αγάπη σαν και αυτή. Ήταν μια φανατική αγάπη, ο σύζυγός της ήταν η ζωή της. Αυτός το σκέφτονταν και της είπε ότι θα ήθελε να τον σκέφτεται, αλλά θα έπρεπε να συνεχίσει τη ζωή της και δεν θα πρέπει να πεθάνει μαζί του, θα πρέπει να ζήσει και ότι θα πρέπει να βρει μια νέα μεγάλη αγάπη στη ζωή της. Είκοσι χρόνια μετά, πέρυσι, πέθανε η θεία μου επίσης από καρκίνο και ποτέ δεν βρήκε την αγάπη. Και έγραψα το τραγούδι Olvidate de mi (Ξέχασέ με) στο οποίο η αγάπη της, τής λέει ότι θα πρέπει να συνεχίσει τη ζωή της. Πριν πεθάνει λοιπόν η θεία μου της έδωσα αυτό το τραγούδι για να το ακούσει πριν πεθάνει. Ήταν πριν το κάνω με την Buika. Μετά έκανα το άλμπουμ και μετά από 5-6 μήνες είδα την Buika στην Πολωνία και συζητούσαμε να κάνουμε κάτι μαζί, της είπα την ιστορία αυτή, και την ρώτησα αν θα ήθελε να τραγουδήσει μαζί μου αυτό το τραγούδι. Μου απάντησε ότι φυσικά θα το τραγουδούσε μαζί μου γιατί θα ήθελε να ακούσει η θεία μου τις φωνές μας και να δει ότι τελικά βρήκε αγάπη, γιατί εμείς την αγαπάμε.
Όταν πέθανε η θεία μου, πήγα στον τάφο της και έβαλα να παίξει το τραγούδι με το ντουέτο μας για να το ακούσει.
-Ακούς καθόλου ελληνική μουσική;
Μεγάλωσα με ελληνική μουσική, η ελληνική μουσική είναι μέρος της κουλτούρας του Ισραήλ, όλοι έχουν μεγαλώσει με ελληνική μουσική, είναι μέρος του Ισραηλινών, τόσο απλά. Όπως είπα αγαπάω πολύ την Ελένη Βιτάλη, είναι ο πόνος που ακούω όταν τραγουδάει. Έχω ακούσει ότι όταν τραγουδάει μιλάει με το Θεό.
Αγαπάω επίσης τη Χαρούλα Αλεξίου. Θα συνεργαστώ με τον Νταλάρα, θα οργανώσει στο Ισραήλ ένα μεγάλο φεστιβάλ, και θα τραγουδήσω μαζί του. Έχω επίσης συνεργαστεί με τον Κότσιρα και είμαστε φίλοι, θα συνεργαστώ τώρα με τον Γιάννη Χαρούλη.
-Ποιοι άλλοι θα είναι στη συναυλία στην Αθήνα;
Όπως είπαμε θα είναι και ο Χαρούλης, η μπάντα μου, θα είναι κάποιοι έγχορδοι από Ελλάδα και από Αγγλία. Στο άλμπουμ υπάρχουν περίπου 60 έγχορδα, οπότε είναι σχεδόν αδύνατον να τα έχουμε όλα αυτά στη σκηνή, αλλά θα προσπαθήσω όσο μπορώ με τη φωνή μου να φέρω το άρωμα.
Είμαι πολύ ενθουσιασμένη που έρχομαι πάλι στην Ελλάδα. Μου λείπει η Αθήνα, νιώθω σαν στο σπίτι μου. Νιώθω Ελληνίδα κατά κάποιο τρόπο... μοιάζουμε τόσο πολύ!
-Ευχαριστούμε πάρα πολύ Yasmin!
Και εγώ ευχαριστώ το ispania.gr και ελπίζω να σας δούμε και από κοντά στη συναυλία μου στις 20 Απριλίου.
http://www.ispania.gr
