To Bελιγράδι είναι μία πανέμορφη πρωτεύουσα με
πολλές αντιφάσεις που αποπνέει ταυτόχρονα μελαγχολία και ζωντάνια. Σε
κάθε δρόμο της είναι έντονα τα σημάδια της ιστορίας.
Κάνοντας βόλτες στην παλιά πόλη με τα επιβλητικά κτίρια αισθάνεσαι ότι
είναι ένα μέρος που ακροβατεί ανάμεσα στο παλιό και το καινούργιο,
ανάμεσα στον εκμοντερνισμό και στα σημάδια της παλιάς εποχής...
'Έχει
χαρακτηριστεί το «Βερολίνο των Βαλκανίων» για την
εναλλακτική και νεανική αύρα που αποπνέει και τη ζωντάνια που το
χαρακτηρίζει όλες τις ώρες της ημέρας. Γοητευτικό όσο δεν πάει με τις
πολλές αντιθέσεις του, γεμάτο πάρκα, μπαράκια και νεολαία, είναι ένας
μαγευτικός ταξιδιωτικός προορισμός, που απέχει μόλις μιάμιση ώρα από το
αεροδρόμιο Ελ. Βενιζέλος. Η αύρα του Βελιγραδίου και οι μαγικές
διαδρομές που υπόσχεται είναι σίγουρο ότι θα σας γοητεύσουν, παρ' όλο
που είναι μία πόλη πολύ λίγο… τουριστική. Αυτό είναι και το μεγάλο μυστικό
της, αφού μπορεί κανείς να την απολαύσει όπως ακριβώς είναι και χωρίς
περιττά "φτιασιδώματα", ζώντας την καθημερινότητα της μαζί με τους
κατοίκους της.
Μερικές χρήσιμες πληροφορίες:
Ξεκινώντας με μερικά ιστορικά και γεωγραφικά στοιχεία, το Βελιγράδι
είναι μια από τις παλαιότερες ευρωπαϊκές πόλεις χτισμένη από τους Κέλτες
τον 3ο αιώνα π.Χ. Η πόλη βρίσκεται στις όχθες του Σάββα, παραπόταμου
του Δούναβη, στο Βόρειο τμήμα της Σερβίας. Το Πανεπιστήμιο του
Βελιγραδίου είναι το μεγαλύτερο και παλαιότερο πανεπιστήμιο στη Σερβία.
Το διεθνές Αεροδρόμιο του Βελιγραδίου (Αεροδρόμιο Νίκολα Τέσλα)
βρίσκεται 12 χλμ. δυτικά από την πόλη.
Μία πόλη φτιαγμένη για να την περπατάς
Ένας μεγάλος περίπατος στο Βελιγράδι είναι το καλύτερο που μπορεί να κάνει ένας ταξιδιώτης. Η Skadarlija είναι
ένας πανέμορφος πέτρινος πεζόδρομος, που συχνά αποκαλείται "Μονμάρτη"
του Βελιγραδίου, καθώς εκεί συχνάζουν ομάδες μουσικών που παίζουν τοπική
βαλκανική μουσική και καλλιτέχνες δρόμου, ενώ στην περιοχή στεγάζονται
πολλές γκαλερί τέχνης και μαγαζιά με αντίκες και σουβενίρ. Το βράδυ ο
πεζόδρομος που έχει έντονα καλλιτεχνικό χαρακτήρα σφύζει από ζωή,
γεμάτος μπαράκια και ταβέρνες στις οποίες θα απολαύσετε παραδοσιακή
μουσική και θα πιείτε ρακία, απολαμβάνοντας τις πρώτες πολύχρωμες
εικόνες της βαλκανικής πρωτεύουσας. Η Skadarlija που είναι ο πιο γνωστός
τουριστικός δρόμος, διατηρεί ακόμα την αυθεντικότητα της.
Ο δρόμος του Πρίγκιπα Μιχαήλ (kneza Mihaila) είναι ο
πιο πολυσύχναστος εμπορικός δρόμος κατά μήκος του οποίου έχουν αρχίσει
να ξεπηδούν δεκάδες εμπορικά κέντρα και καταστήματα, τα οποία δεν
διαφέρουν σχεδόν καθόλου από αυτά που συναντάει κανείς σε μία τυπική
καπιταλιστική πρωτεύουσα της Δύσης. Κατά μήκος του δρόμου, είναι
χτισμένα πολλά εντυπωσιακά κτίσματα και μέγαρα που χρονολογούνται στα
τέλη του 1870.
Η Πλατεία της Δημοκρατίας (TRG Republike) είναι το
πιο κεντρικό σημείο στην πόλη και όλοι δίνουν... ραντεβού κάτω από το
άγαλμα του Πρίγκηπα Μιχαήλ (ραντεβού στο άλογο!). Κατά τη διάρκεια του
Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου τα περισσότερα κτίρια επί της πλατείας,
καταστράφηκαν από βομβαρδισμούς και μετά το πέρας του πολέμου
αφαιρέθηκαν και οι γραμμές του τραμ. Στην πλατεία αυτή βρίσκονται
ορισμένα από τα πιο διάσημα κτίρια της πόλης, όπως το Εθνικό Μουσείο και
το πιο εντυπωσιακό ξενοδοχείο του Βελιγραδίου, το Hotel Moskva,
το οποίο στεγάζεται σε ένα κτίριο ανυπέρβλητης αρχιτεκτονικής και
ομορφιάς, όπου μπορείτε να απολαύσετε τον καφέ σας, ή την καλύτερη πλιασκέβιτσα
του κέντρου (το χαρακτηριστικό τους burger δρόμου με τις καυτερές
παχυντικές σάλτσες ακριβώς πλάγια από αυτό στον δρόμο Balkanska). Πολύ
ιδιαίτερο είναι και το κτίριο που στεγάζει το κοινοβούλιο της Σερβίας
και βρίσκεται στο κέντρο της πόλης, μπροστά από το πάρκο Pioneer's στην
πλατεία Nikola Pašić.
Όταν σας έρθει η όρεξη για λίγο περισσότερο… μυστήριο βγαλμένο από άλλη εποχή, κατευθυνθείτε προς το Kalemegdan,
ένα οχυρό που στέκεται στην κορυφή του λόφου Šumadija, σε ύψος 125.5
μέτρων, στη συμβολή των ποταμών του Δούναβη και του Sava. Κάθε σπιθαμή
αυτού του ιδιαίτερου μέρους είναι ποτισμένη με εκατοντάδες ιστορίες,
καθώς πρόκειται για το πιο παλιό μέρος του Βελιγραδίου. Ένα πραγματικό
κάστρο, ειδικά διαμορφωμένο, ώστε να μπορεί κάποιος να κάνει άνετα τη
βόλτα του, να θαυμάσει τη θέα, να χαζέψει τα κανόνια και να παρατηρήσει
με την άνεση του τους κατοίκους του Βελιγραδίου να ζουν στους ρυθμούς
της καθημερινότητας τους. Ένα μαγευτικό πάρκο για απολαυστικούς
γεωμετρικούς περιπάτους, μέσα σε ένα αληθινό κάστρο. Η θέα που θα
απολαύσετε από τα οχυρά του σίγουρα θα σας κάνει να ερωτευτείτε την
πόλη.
Οι βόλτες κατά μήκος του ποταμού Σάββα είναι επίσης
μία καλή πρόταση για να γνωρίσετε την πόλη από λίγο πιο κοντά. Μπορείτε
να πάρετε το καραβάκι και να πιείτε εκεί τον καφέ σας απολαμβάνοντας το
τοπίο σε μία τρίωρη τουριστική περιήγηση ή εάν είναι καλοκαίρι να
επισκεφθείτε το νησί Ada.
Το νησί Ada δημιουργήθηκε τεχνητά στης όχθες του
ποταμού Sava και το καλοκαίρι, το επισκέπτονται, πάνω από 100.000 άτομα
ημερησίως που μπορούν να φτάσουν τους 300.000 τα Σαββατοκύριακα. Οι
ντόπιοι το αποκαλούν 'Θάλασσα του Βελιγραδίου' ή 'Χαβάη του
Βελιγραδίου'. Κοντά στο Ποτάμι, αλλά και στο νέο Βελιγράδι, απέναντι
δηλαδή από το ιστορικό κεντρο βρίσκονται τα πιο μεγάλα club και τα
μοντέρνα μαγαζιά της πόλης, που ειδικά τα Σαββατόβραδα είναι ασφυκτικά
γεμάτα.
Τα χνάρια της ιστορίας
Οι πρόσφατες πληγές της πόλης, δηλαδή οι πολεμικές συγκρούσεις που οδήγησαν στη διαίρεση της ενωμένης Γιουγκοσλαβίας και ο βομβαρδισμός από το ΝΑΤΟ
είναι γεγονότα αποτυπωμένα ανεξίτηλα στα βομβαρδισμένα κτίρια του
Βελιγραδίου, τα οποία μοιάζουν μετέωρα και ετοιμόρροπα και μπορεί να τα
δει κανείς στην οδό Κneza Milosa (υπάρχει ωστόσο ιδιαίτερο ενδιαφέρον να
γίνουν ξενοδοχεία). Είναι σαν η πόλη να θέλει να θυμάται την ιστορία
της (και να την θυμίζει σε όσους περνάνε) και τα φρικτά σημάδια που της
άφησε ο πόλεμος. Μάλλον για αυτό τον λόγο τα έχει αφήσει έτσι απείραχτα
στη θέση τους, προβοκατόρικα και επιβλητικά, εγείροντας σκέψεις και
συναισθήματα ιδιαίτερης έντασης, σε όποιον τα αντικρίζει πρώτη φορά.
Ενδεικτικό είναι ότι η πρεσβεία της Αμερικής, την οποία απαγορεύεται
αυστηρά να φωτογραφίσει κανείς ή να την πλησιάσει πολύ, δεν έχει κανένα
παράθυρο!
Το Βελιγράδι είναι μία πρωτεύουσα που σφύζει από τέχνη και από ζωή.
Συχνά διοργανώνονται στο κέντρο της πόλης εκθέσεις και πολιτιστικά
δρώμενα, τα οποία αξίζει να παρακολουθήσετε για να πάρετε μία πιο
κοντινή γεύση της σέρβικης κουλτούρας. Και για τους νοσταλγούς του
σοσιαλισμού ή και για αυτούς που αγαπάνε την ιστορία σε όλες τις πτυχές
της, το πιο διάσημο αξιοθέατο είναι το μουσείο του Τίτο
(μαυσωλείο του Τιτο ή house of flowers). Δεν είναι κάτι ιδιαίτερο από
άποψη καλλιτεχνικής αξίας ή αισθητικής, αλλά φέρει από μόνο του τη
σφραγίδα της εποχής του. Οι τοίχοι του είναι γεμάτοι από παραδοσιακές
φορεσιές και κάθε είδους δώρα που δεχόταν ο κομμουνιστής ηγέτης από όλα
τα μέρη του πλανήτη. Με αυτόν τον τρόπο αποτυπώνεται η κουλτούρα και η
σημειολογία που σημάδεψε τις σοσιαλιστικές χώρες και την εποχή των
μεγάλων επαναστάσεων. Οι άνθρωποι του μουσείου είναι πάντα πρόθυμοι να
μιλήσουν λίγο παραπάνω και να μυήσουν τους Έλληνες στα μυστικά του
μουσείου (κάποιοι ξέρουν να μιλάνε και σπαστά ελληνικά) και έχουν
δεκάδες παράξενες ιστορίες να σας διηγηθούν. Φεύγοντας από εκεί ,
μπορείτε να επισκεφθείτε και το γήπεδο της Παρτιζάν ή του Ερυθρού Αστέρα
που στεγάζονται σε κοντινή περιοχή. Παρ' όλο που οι δύο ομάδες έχουν
τεράστια έχθρα μεταξύ τους, τα γήπεδα τους βρίσκονται σε απόσταση τριών
περίπου χιλιομέτρων, είναι χτισμένα δηλαδή, ακριβώς το ένα δίπλα στο
άλλο!
Διασκέδαση και φαγητό….
Για τη βραδινή έξοδο σας, καλύτερα να αποφύγετε τα πολύ τουριστικά
μέρη και να ψάξετε για τα πιο ατμοσφαιρικά μπαράκια που βρίσκονται
κρυμμένα στα στενά της πόλης, όπως το Basta just ακριβώς κάτω από το Kalemegdan στα μικρά σκαλιά και Karadjordjeva 43 , τις υπόγειες καφάνες στις οποίες θα πιείτε την παραδοσιακή ρακία σε
γεύσεις φρούτων (σας προτείνουμε με γεύση δαμάσκηνο) και τα underground
μέρη με πολύ μουσική που θα σας γνωρίσουν την πιο εναλλακτική πλευρά
της πόλης.
Kαι όσο για το φαγητό, μπορείτε να δοκιμάσετε εξαιρετικές γεύσεις και
να γνωρίσετε τη σέρβική κουζίνα, αρκεί να μην πέσετε στην παγίδα των
εύκολων επιλογών. Στο Little Bay, με την ατμοσφαιρική
διακόσμηση, που θυμίζει σκηνή από όπερα και συχνά έχει βραδιές με πιάνο
και ζωντανή μουσική, θα βρείτε μία σειρά από γκουρμέ νοστιμιές.
Σπεσιαλιτέ του μαγαζιού που θα σας μείνει αξέχαστη είναι η πάπια, ενώ
υπάρχουν προτάσεις για όλα τα γούστα.
Επίσης, το Polet restaurant κοντά στο πάρκο Μanjes
που δεν γεμίζει το μάτι, αλλά στο υπόγειο σερβίρει εξαιρετικές
ψαρονοστιμιές (ποταμίσιες κυρίως) και ειδικεύεται σε παραδοσιακές
γεύσεις. Πριν φύγετε από την πόλη πρέπει να δοκιμάσετε οπωσδήποτε το
τοπικό "βρώμικο" την πλιασκέβιτσα.
Φτώχεια και ανεργία
Η ζωή στη Σερβία κυλάει με ρυθμούς ανθρώπινους και αργούς, είναι όμως
δύσκολη. Οι μισθοί κινούνται σε πολύ χαμηλά επίπεδα (με κατώτατο κοντά
στα 200 ευρώ), οι οικογένειες ζουν συνήθως στοιβαγμένες
σε μικρά διαμερίσματα που διαμορφώνουν με πρόχειρα κατασκευασμένα
χωρίσματα, ενώ η ανεργία βρίσκεται σε πολύ υψηλά επίπεδα. Στα θετικά της
κρατικής διαχείρισης, είναι η δημόσια θέρμανση (κατάλοιπο ίσως της
παλιάς εποχής;), η οποία επιλύει πολλά σημαντικά προβλήματα (που
εμφανίζονται για παράδειγμα στην Ελλάδα). Παρ' όλα αυτά, πλέον συζητάνε
την άμεση ιδιωτικοποίηση της. Οι άνθρωποι στο Βελιγράδι, το οποίο έχει
πολύπαθη και ταραγμένη ιστορία, είναι συνήθως χαμογελαστοί και
αισιόδοξοι, καθόλου σνομπ, αποπνέοντας μία ιδιαίτερη δύναμη. Και μάλιστα
λατρεύουν τους επισκέπτες από την Ελλάδα, με τους οποίους θεωρούν ότι
τους συνδέουν αρκετά ιστορικά και θρησκευτικά πολιτισμικά στοιχεία. Οι
συζητήσεις τους κινούνται γύρω από ζητήματα της καθημερινότητας τους, το
ποδόσφαιρο συνήθως απασχολεί σημαντικό κομμάτι της ζωής τους, ενώ τα
τελευταία χρόνια συζητάνε και για τις αλλαγές που συντελούνται στην
οικονομία τους και για το αν θα ήταν καλύτερο να ενταχθούν στην
Ευρωπαϊκή Ένωση.
Παρά τη φτώχεια που υπάρχει στο Βελιγράδι, για τους Έλληνες οι τιμές είναι κάτι παραπάνω από προσιτές.
Μπορεί κανείς να πιει μπύρα με μισό ευρώ, ποτό με ένα ευρώ και να φάει
στα καλύτερα εστιατόρια με δέκα ευρώ το πολύ. Επίσης, σίγουρα θα
γυρίσετε πίσω με δεκάδες αξιαγάπητα μικρά σουβενίρ και δώρα για τους
φίλους σας που θα έχουν αυθεντικό αέρα… Βαλκανίων. Το μόνο που είναι
αρκετά ακριβό είναι τα είδη ένδυσης και γενικότερα τα προϊντα εισαγωγής
καθότι έχουν δασμους, τα οποία θα βρείτε σε τιμές... Ελλάδας (μπορεί και
λίγο πιο τσιμπημένα).
Με θέα το παλιό Βελιγράδι
Τέλος, για τη διαμονή σας, αντί να επιλέξετε ένα ψυχρό και άψυχο ξενοδοχείο, προτιμήστε ένα διαμέρισμα από αυτά που νοικιάζονται σε τουρίστες σε οικονομικές τιμές και μείνετε
εκεί με την παρέα ή την οικογένεια σας. Η διακόσμηση τους είναι
εξαιρετική και συνιστούν άνετο και ιδανικό κατάλυμα, ένα πλήρως
εξοπλισμένο σπίτι (με κουζίνα, μαγειρικά σκεύη, καναπέδες, τηλεόραση)
για να νοιώσει κανείς άνετα.
Η θέα του παλιού Βελιγραδίου από το μπαλκόνι σας, θα σας συντροφεύει
μέχρι το επόμενο ταξίδι σας στην πρωτεύουσα της Σερβίας. Γιατί το
Βελιγράδι δεν είναι μόνο για μία φορά... Τέλος, το καλοκαίρι μπορείτε να
μείνετε και σε κάποιο απο τα ποταμίσια πλοια που έχουν δωματια, απολαμβάνοντας διαφορετικές ομορφιές.
Καλό ταξίδι!
