Τετάρτη 6 Ιουλίου 2011

Υπουργείο Παιδείας: Το Νέο Λύκειο, τα μαθήματα ανά τάξη και η πρόσβαση στο Πανεπιστήμιο

Νέο Λύκειο: Μετά το «Νέο Σχολείο» και πριν το «Νέο ΑΕΙ»


Παρουσιάζουμε σήμερα τις προτάσεις του Υπουργείου Παιδείας για το «Νέο Λύκειο».

Το «Νέο Λύκειο»:
  1. Δεν αποτελεί  μια ακόμη επιμέρους  ρύθμιση ,αλλά εντάσσεται στο συνολικό σχεδιασμό αναμόρφωσης του εκπαιδευτικού μας συστήματος  
a.       Με νέα προγράμματα σπουδών από το Δημοτικό,
b.      Χωρίς περιττές επαναλήψεις και επικαλύψεις στην διδακτέα ύλη
c.        Με την εισαγωγή ξένης γλώσσας και πληροφορικής από την πρώτη Δημοτικού και πτυχίο Δημοσίου στην Γ’ Γυμνασίου.
d.      Με μαθήματα φιλαναγνωσίας, εικαστικών , θεάτρου, μουσικής κλπ.
e.      Με την οριζόντια παρέμβαση του ψηφιακού σχολείου, που αξιοποιεί σύγχρονες δυνατότητες,  από την βιβλιοθήκη όλων των βιβλίων  Δημοτικού, Γυμνασίου και Λυκείου, μέχρι την υποδειγματική διδασκαλία και το ψηφιακό φροντιστήριο.
Στοιχεία  που μας επιτρέπουν μια άλλη αντίληψη για τη λειτουργία  του Λυκείου και  ένα διαφορετικό περιεχόμενο σπουδών.
Στην κατεύθυνση αυτή :
-  Η  Α’ Λυκείου  είναι πλήρως μια  τάξη γενικής παιδείας  και λειτουργεί ως   τάξη – «γέφυρα» ανάμεσα στο Γυμνάσιο και το Λύκειο.
-  Η Β’ και Γ’ Λυκείου παρέχει  προοδευτικά  περισσότερη  εμβάθυνση και εξειδίκευση ως συμπλήρωμα μιας εντατικής  γενικής παιδείας με  μικρό αριθμό βασικών μαθημάτων.
-  Ο Μαθητής γίνεται συνειδητός Έλληνας Πολίτης του κόσμου. Με γνώση και υπερηφάνεια για την ιστορία και τον πολιτισμό μας, μαθαίνει να ζει και προοδεύει μέσα στο σύγχρονο και ανταγωνιστικό  περιβάλλον, μέσα και έξω από την χώρα.
-  Εισάγεται για πρώτη φορά η ερευνητική εργασία ως διακριτή ενότητα του προγράμματος σπουδών, όπως συμβαίνει σε όλες σχεδόν τηςευρωπαϊκές χώρες στη βαθμίδα αυτή. Πρόκειται για ομαδικές ερευνητικές εργασίες που ανοίγουν τους  ορίζοντες αναζήτησης και παράλληλα προάγουν την συλλογικότητα και συνεργασία.
-  Παρέχεται εντός του κυρίως προγράμματος του σχολείου η δυνατότητα παρακολούθησης επιπλέον διδακτικών ωρών σε επιλεγμένα μαθήματα (μαθήματα εμβάθυνσης) άμεσου ενδιαφέροντος του μαθητή αλλά και στήριξης της προετοιμασίας .

Πιο συγκεκριμένα :
Το Λύκειο γίνεται μια βαθμίδα βαθμιαίας εξειδίκευσης και ταυτόχρονης απόκτησης στέρεης γενικής παιδείας σε κεντρικής σημασίας γνωστικά αντικείμενα. Ξεκινώντας από την γενικής παιδείας Α’ Λυκείου, προχωράμε στη Β’ Λυκείου σε μια πρώτη ειδίκευση (δυο κατευθύνσεις) και ακολουθεί η Γ’ Λυκείου (τρεις κατευθύνσεις).


  
  
  • Αναδιατάσσεται το περιεχόμενο της διδασκαλίας και ο αριθμός των μαθημάτων  χάριν της εμβάθυνσης στα βασικά μαθήματα και εξειδίκευσης για μια ολοκληρωμένη εκπαίδευση και προετοιμασία για τις εισαγωγικές
  •  Στο Νέο Λύκειο δεν υφίσταται η έννοια του μονόωρου μαθήματος, κάτι  που συμβαίνει και σήμερα στην πράξη 
  • Τα μαθήματα της Γλώσσας (Νέα και Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία-Λογοτεχνία), η Ιστορία, και σε μεγάλο βαθμό τα Μαθηματικά, συνιστούν ένα λιτό πυρήνα μαθημάτων γενικής παιδείας τα οποία παίρνουν οι μαθητές ανεξάρτητα από την περαιτέρω εξειδίκευσή τους. Στόχος είναι ο συνδυασμός της εξειδίκευσης ανάλογα με τα ιδιαίτερα ενδιαφέροντα των μαθητών, παράλληλα με την απόκτηση μιας ευρύτερης γενικής παιδείας που αναφέρεται κυρίως σε βασικά εφόδια επικοινωνίας και σκέψης (Γλώσσα), αυτογνωσίας και καλλιέργειας ολοκληρωμένης ταυτότητας (Ιστορία) και ορθολογικής περιγραφής της πραγματικότητας (Μαθηματικά). Υπενθυμίζεται ότι όλοι οι μαθητές έχουν πιστοποιηθεί στη Γ’ Γυμνασίου στην καλή γνώση της Αγγλικής Γλώσσας και στη χρήση της Πληροφορικής.
  • Εισάγεται η ερευνητική εργασία (συνθετική εργασία ή project) ως διακριτή ενότητα του προγράμματος σπουδών. Είναι υποχρεωτικό για όλους τους μαθητές. Αξιολογείται αυτόνομα και ο βαθμός του προσμετράτε ισότιμα με τους βαθμούς των υπολοίπων μαθημάτων. Η αξιολόγηση συνεκτιμά τόσο τη διαδικασία όσο και το αποτέλεσμα της εργασίας των μαθητών. Επιχειρείται μια ουσιαστική μετακίνηση από τον έντονα ατομικιστικό και ανταγωνιστικό χαρακτήρα της εργασίας των μαθητών σε αυτή της ομαδικής προσπάθειας και συνεργασίας Οι μαθητές επιλέγουν το θέμα της ερευνητικής εργασίας με την οποία θέλουν να ασχοληθούν με βάση τις ιδιαίτερες προτιμήσεις και κλίσεις τους.
  • Διευρύνεται ουσιαστικά το φάσμα των επιλογών των μαθητών, με κριτήριο  τις ανάγκες του για την εισαγωγή του στην ανώτατη εκπαίδευση ή τις ιδιαίτερες κλίσεις και τα ενδιαφέροντά του. Επιλέγει το θέμα της ερευνητικής εργασίας με την οποία θέλει ασχοληθεί σε κάθε μια από τις τρεις τάξεις του Λυκείου. Επιλέγει την κατεύθυνση που θέλει να ακολουθήσει στη Β’ και στη Γ’ Λυκείου. Επιλέγει, τέλος, μεγαλύτερο αριθμό μαθημάτων επιλογής από ό,τι σήμερα (αυξάνεται ο αριθμός μαθημάτων επιλογής από τρία σε επτά συμπεριλαμβανομένης και της ερευνητικής εργασίας). Σήμερα προσφέρονται προς επιλογή (5 στην Α’ Λυκείου, 14 στη Β’ Λυκείου και 18 στη Γ’ Λυκείου) μαθήματα  που στην πράξη,  όμως περιορίζονται σε 3-4 ανά τάξη από έλλειψη ενδιαφέροντος
·      Στις (Β' και Γ' Λυκείου) στους μαθητές παρέχεται εντός του κυρίως προγράμματος του σχολείου η δυνατότητα παρακολούθησης επιπλέον διδακτικών ωρών σε επιλεγμένα μαθήματα (μαθήματα εμβάθυνσης) με βάση τις ανάγκες τους για την εισαγωγή στα Πανεπιστήμια και ΤΕΙ.
  • Μειώνεται ο αριθμός μαθημάτων και ωρών διδασκαλίας ανά τάξη:
    • Στην Α΄ Λυκείου ο αριθμός μαθημάτων μειώνεται από 16 σε 8  συμπεριλαμβανομένης της ερευνητικής εργασίας, με μείωση του συνολικού αριθμού ωρών διδασκαλίας από 34 σε 32 .
    • Στην Β΄Λυκείου οι κατευθύνσεις περιορίζονται από τρείς (Θεωρητική – Θετική – Τεχνολογική ) σε δύο (Α’  και  Β’). Ο αριθμός μαθημάτων μειώνεται από 17 σε 12  με μείωση του συνολικού αριθμού ωρών διδασκαλίας από 34 ή 35 σε 33 .
    • Στην Γ΄Λυκείου οι κατευθύνσεις γίνονται  τρείς (Α’  ,  Β’ και ΑΒ). Ο αριθμός μαθημάτων μειώνεται από 16 σε 10. Εδώ όμως με αύξηση του συνολικού αριθμού ωρών διδασκαλίας από 31 σε 35  λόγω των προγραμμάτων εμβάθυνσης εντός του κανονικού ωραρίου..
  • Ο περιορισμός στις κατευθύνσεις της Β΄ Λυκείου σε :  Κατεύθυνση Α  (κυρίως για μαθητές που έχουν αποφασίσει να ακολουθήσουν θετικές, τεχνολογικές ή επιστήμες υγείας) και Κατεύθυνση Β΄ (κυρίως για όσους έχουν αποφασίσει να ακολουθήσουν κλασσικές, και ανθρωπιστικές επιστήμες). Δίνει την ευχέρεια σε σημαντικό αριθμό μαθητών είτε από την Α’ είτε από την Β’ Κατεύθυνση, αν θέλουν,  να επιλέξουν στην Γ’ λυκείου την ΑΒ Κατεύθυνση (για να ακολουθήσουν οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές επιστήμες). 

Στο Παράρτημα παρουσιάζεται αναλυτικά η δομή του νέου προγράμματος σπουδών στο Λύκειο.

Το Νέο Λύκειο οδηγεί και σε Νέο Εξεταστικό Σύστημα για την Εισαγωγή στην Ανώτατη Εκπαίδευση από το σχολικό έτος 2013-2014

Από τις αλλαγές αυτές δεν αιφνιδιάζεται κανείς. Τον ερχόμενο Σεπτέμβριο η Α’ Λυκείου θα λειτουργήσει με βάση το νέο πρόγραμμα σπουδών ενώ από το σχολικό έτος 2012-13 θα είναι έτοιμα και τα νέα προγράμματα σπουδών για τη Β’ και Γ’ Λυκείου. Οι μαθητές που θα φοιτούν στην Α’ Λυκείου το ερχόμενο σχολικό έτος θα εισαχθούν στα Πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ με βάση το νέο σύστημα εισαγωγικών εξετάσεων το οποίο θα ισχύσει για πρώτη φορά το σχολικό έτος 2013-14.

Οι  αλλαγές στο εκπαιδευτικό σύστημα βασίζονται στις ακόλουθες βασικές αρχές:
  • Οι εξετάσεις διεξάγονται κεντρικά και με διαδικασίες που διασφαλίζουν το αδιάβλητο.
  • Οι εξετάσεις αφορούν σε έναν μικρό αριθμό βασικών μαθημάτων και τα ΑΕΙ καθορίζουν το συντελεστή βαρύτητας των μαθημάτων αυτών, ώστε ουσιαστικά να συμμετέχουν τα ίδια στα κριτήρια επιλογής των μελλοντικών φοιτητών τους.
  • Με βάση τις παραπάνω βασικές αρχές γίνεται επιστημονική επεξεργασία για το είδος και το περιεχόμενο της εξεταστικής διαδικασίας ώστε να σταματήσει η υποχρέωση και η επιβράβευση της απλής απομνημόνευσης. Κατά τη διάρκεια της Γ’ Λυκείου το ίδιο το σχολείο θα κάνει προσομοίωση της εξεταστικής διαδικασίας με στόχο οι μαθητές να αντιληφτούν και να προετοιμαστούν στο σχολείο και από τους καθηγητές τους για όλα όσα θα είναι αναγκαία.



Παράρτημα Α
Η δομή του Νέου Προγράμματος Σπουδών Γενικού Λυκείου
Α’ Λυκείου
Α' ΛΥΚΕΙΟΥ

Μάθημα
Ώρες
Υποχρεωτικά
Ελληνική Γλώσσα (Αρχαία και Νέα Ελληνική Γλώσσα & Γραμματεία)1
9
Θρησκευτικά
2
Ιστορία
2
Μαθηματικά
5
Ξένη Γλώσσα
3
Φυσικές Επιστήμες (Φυσική-Χημεία-Βιολογία)2
6
Φυσική Αγωγή
2
Επιλογή (υποχρεωτική)3
Ερευνητική εργασία (Project)

3
Σύνολο
32

1. Ενιαίο μάθημα με τρεις κλάδους: α) Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία, β) Νέα Ελληνική Γλώσσα και γ) Νέα Ελληνική Λογοτεχνία
2.Ενιαίο μάθημα με τρεις κλάδους: α) Φυσική και β) Χημεία και γ) Βιολογία.
3. Επιλογή μιας ερευνητικής εργασίας ανά τετράμηνο με θέμα που εντάσσεται  στους κύκλους «Ανθρωπιστικές και Κοινωνικές Επιστήμες», «Τέχνη και Πολιτισμός», «Μαθηματικά, Φυσικές Επιστήμες και Τεχνολογία» και «Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη» ή με θέμα που συνδυάζει κάποιους από τους προαναφερόμενους κύκλους. Μία εργασία θα μπορεί να είναι στα Αγγλικά. Όλες οι εργασίες θα περιλαμβάνουν χρήση της τεχνολογίας και του Διαδικτύου στο οποίο και θα αναρτώνται με την ολοκλήρωσή τους.
  





Β' ΛΥΚΕΙΟΥ 
 Κατεύθυνση Α
Κατεύθυνση  Β
Μάθημα
Ώρες
Μάθημα
Ώρες
Υποχρεωτικά 
Υποχρεωτικά
Νέα Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία
5
Νέα Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία
5
Φυσική Αγωγή
2
Φυσική Αγωγή
2
Ερευνητική εργασία (Project)1
2
Ερευνητική εργασία (Project)1
2
Θρησκεία και Κόσμος
1
Θρησκεία και Κόσμος
1
Αρχές Οικονομίας  και Διοίκησης
2
Αρχές Οικονομίας  και Διοίκησης
2
Ιστορία
2
Ιστορία
4
Μαθηματικά
6
Μαθηματικά
3
Φυσική
4
Αρχές  Φυσικών και Περιβαλλοντικών Επιστημών
2
Χημεία
3
Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία
6
Βιολογία ή Επιστήμη Υπολογιστών2
2
Φιλοσοφία
2
Επιλογής  (επιλέγονται 2 μαθήματα) 
Επιλογής  (επιλέγονται 2 μαθήματα)
Εμβάθυνση στα Μαθηματικά
2
Εμβάθυνση στην Αρχ. Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία
2
Εμβάθυνση στη Φυσική
2
Εμβάθυνση στην Ιστορία
2
Εμβάθυνση στη Χημεία
2
Νεότερη Ευρωπαϊκή Λογοτεχνία
2
Εμβάθυνση στη Βιολογία3
2
Λογική
2
Εμβάθυνση στην Επιστήμη Υπολογιστών3
2
Εφαρμογές  Υπολογιστών
2
Ξένη Γλώσσα
2
Ξένη Γλώσσα
2
Τέχνη και Πολιτισμός
2
Τέχνη και Πολιτισμός
2
Σύνολο
33
Σύνολο
33

Υπόμνημα

Κοινά Υποχρεωτικά Μαθήματα (δυνητική συνδιδασκαλία)
Ίδια μαθήματα αλλά σε άλλο βάθος εξειδίκευσης  στην κάθε κατεύθυνση

Σχόλιο: Το σκούρο γκρίζο χρώμα σημαίνει συνδιδασκαλία του ίδιου μαθήματος ανάμεσα στους μαθητές των δυο κατευθύνσεων και εφόσον βεβαίως δεν γίνεται υπέρβαση του μέγιστου αριθμού μαθητών ανά τμήμα που προβλέπεται σήμερα.
1.     Ισχύει ό,τι και στην Α’ Λυκείου.

2.     Οι μαθητές της κατεύθυνσης Α μπορούν να διαλέξουν ως υποχρεωτικό μάθημα είτε τη Βιολογία είτε την Επιστήμη Υπολογιστών.
3.     Προϋπόθεση για να πάρει κάποιος μαθητής το σχετικό μάθημα εμβάθυνσης είναι να έχει επιλέξει το αντίστοιχο υποχρεωτικό μάθημα.


Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ
Κατεύθυνση Α
Κατεύθυνση ΑΒ
Κατεύθυνση Β
Μάθημα
Ώρες
Μάθημα
Ώρες
Μάθημα
Ώρες
Υποχρεωτικά
Υποχρεωτικά
Υποχρεωτικά
Νέα Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία
5
Νέα Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία
5
Νέα Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία
5
Ερευνητική εργασία (Project)1
2
Ερευνητική εργασία (Project)1
2
Ερευνητική εργασία (Project) 1
2
Ιστορία
2
Ιστορία
5
Ιστορία
5
Μαθηματικά 
7
Μαθηματικά & Στοιχεία Στατιστικής
6
Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία
7
Φυσική
5
Μικροοικονομική & Μακροοικονομική
5
Κοινωνιολογία 
5
Κοινωνιολογία
5
Ιστορία της Τέχνης και του Πολιτισμού
4
Χημεία
4
Αρχές Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων και Υπηρεσιών3
3
Εισαγωγή στο Δίκαιο και τους Πολιτικούς θεσμούς3
3
Εισαγωγή στο Δίκαιο και τους Πολιτικούς θεσμούς3
3
  Φιλοσοφία3
4
Βιολογία  ή Επιστήμη Υπολογιστών
4
Εφαρμογές Πληροφορικής
3
Λατινικά
2
Φυσική Αγωγή
2
Φυσική Αγωγή
2
Φυσική Αγωγή
2
Επιλογής (επιλέγονται 2 μαθήματα) 
Επιλογής (επιλέγονται 2 μαθήματα) 
Επιλογής (επιλέγονται 2 μαθήματα) 
Εμβάθυνση στα Μαθηματικά
2
Εμβάθυνση στα Μαθηματικά και τη Στατιστική
2
Εμβάθυνση στα Αρχαία Ελληνικά και Γραμματεία
2
Εμβάθυνση στη Φυσική
2
Εμβάθυνση στην Οικονομία
2
Εμβάθυνση στην Ιστορία
2
Εμβάθυνση στη Βιολογία2
2
Εμβάθυνση στην Κοινωνιολογία
2
Εμβάθυνση στην Κοινωνιολογία
2
Εμβάθυνση στην Επιστήμη Υπολογιστών2
2
Εμβάθυνση στη Χημεία
2
Τεχνολογία και Ανάπτυξη
2
Εμβάθυνση στα Λατινικά
2
Θρησκεία και Κόσμος
2
Θρησκεία και Κόσμος
2
Θρησκεία και Κόσμος
2
Ξένη Γλώσσα
2
Ξένη Γλώσσα
2
Ξένη Γλώσσα
2
Σύνολο
35
Σύνολο
35
Σύνολο
35
 
 
 
1. Ισχύει ό,τι και στην Α’ Λυκείου.
2. Προϋπόθεση για να πάρει κάποιος μαθητής το σχετικό μάθημα εμβάθυνσης είναι να έχει επιλέξει το αντίστοιχο υποχρεωτικό μάθημα.
3. Τα μαθήματα «Κοινωνιολογία» και Εισαγωγή στο Δίκαιο και τους Πολιτικούς Θεσμούς» αποτελούν ένα ενιαίο πακέτο που επιλέγεται εναλλακτικά προς το πακέτο μαθημάτων  «Μακροοικονομική & Μακροοικονομική» και «Αρχές Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων και Υπηρεσιών» στην κατεύθυνση ΑΒ ή προς το πακέτο μαθημάτων «Ιστορία της Τέχνης και του Πολιτισμού» και «Φιλοσοφία» στην κατεύθυνση Β.