Η ανακάλυψη των ταλαντώσεων των νετρίνων, γεγονός που αποδεικνύει ότι
τα νετρίνα έχουν μάζα, χάρισε το φετινό Νόμπελ Φυσικής στον 56χρονο
Τακαάκι Κατζίτα, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του Τόκυο και στον 72χρονο
Άρθουρ Μπ. ΜακΝτόναλντ, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του Κίνγκστον του
Καναδά.
Το νετρίνο είναι ένα αφόρτιστο και πολύ ελαφρύ σωματίδιο, του οποίου η
ύπαρξη προτάθηκε από τον Αυστριακό φυσικό Βόλφγκανγκ Πάουλι, ώστε να
ισχύει η αρχή διατήρησης της ορμής και της ενέργειας στην ραδιενεργή
εκπομπή ηλεκτρονίων από τον ατομικό πυρήνα, τη λεγόμενη β' διάσπαση. Οι
δύο επιστήμονες, που μοιράζονται το Νόμπελ Φυσικής για τη φετινή χρονιά,
ανακάλυψαν ότι τα νετρίνα αλλάζουν μορφή, γεγονός το οποίο οδηγεί στο
συμπέρασμα ότι έχουν μάζα.
Η ανακάλυψη, σύμφωνα με την επιτροπή των βραβείων στη Στοκχόλμη,
δημιουργεί την πρώτη μεγάλη ρωγμή στο λεγόμενο Καθιερωμένο Πρότυπο της
σωματιδιακής φυσικής, το οποίο είχε αντέξει για δεκαετίες κάθε
πειραματική πρόκληση. Το Καθιερωμένο Μοντέλο, το οποίο περιγράφει όλα τα
στοιχειώδη συστατικά της ύλης, απαιτεί από τα νετρίνα να μην έχουν
μάζα. Η απόδειξη του αντιθέτου "καθιστά προφανές ότι το Καθιερωμένο
Μοντέλο δεν μπορεί να είναι η πλήρης θεωρία για τη λειτουργία των
θεμελιωδών συστατικών του Σύμπαντος".
Πρόκειται για το 109ο Νομπέλ Φυσικής από το 1901, ενώ σε 47 περιπτώσεις το Βραβείο απονεμήθηκε σε έναν μόνο επιστήμονα.